De RIS-voorstellen vanuit de Europese Commissie hebben als doel retailbeleggers te stimuleren actiever te worden op de Europese beleggingsmarkten. De aangenomen compromisvoorstellen zijn de opbrengst van een intensief lobbyproces door het Verbond dat anderhalf jaar geduurd heeft. Het Verbond heeft herhaaldelijk aangeven verschillende nieuwe regels in de Retail Investment Strategy (RIS) dubbelop en overbodig te vinden voor de Nederlandse verzekeringsmarkt. “Onze oorspronkelijke inzet bleek gaandeweg niet haalbaar: vrijstellingen voor zowel de VfM (het verlagen van de kosten van Europese beleggingsproducten via een ingewikkeld raamwerk met benchmarks) en het ‘best interest of customer-principe’: inbouwen van een verplichte stap in het distributieproces om te kunnen bepalen of provisies niet te hoog zijn. Voor landen waar een provisieverbod bestaat, is dat niet logisch.,” vertelt Roy van Cooten, PA-adviseur van het Verbond. “Uiteindelijk hebben we onze pijlen gericht op een vrijstelling voor ‘best interest’. Dit is, samen met de eerbiedige werking, nu aangenomen."
Eerbiedigende werking
De vrijstelling voor de eerbiedigende werking betekent dat de RIS-voorstellen alleen van toepassing zijn op nieuw af te sluiten beleggingsgerelateerde producten. Dit voorkomt dat verzekeraars alle in rekening gebrachte kosten van reeds bestaande verzekeringen moesten achterhalen. “Dit zou in de meeste gevallen onmogelijk of zeer arbeidsintensief (veel handwerk) en kostbaar zijn," aldus Van Cooten. “Gelukkig zag het EP dit ook in.”
Mogelijk wel Europees provisieverbod onafhankelijk advies
Het was al bekend dat de Europese Commissie geen voorstander is van een volledig provisieverbod bij beleggingsgerelateerde producten. De discussie in het EP ging vervolgens om een gedeeltelijk provisieverbod. Er werd afgezien van een provisieverbod bij execution only dienstverlening op beleggingsgerelateerde producten. De EP lijkt wel haar steun uit te spreken voor een provisieverbod bij onafhankelijk advies. De uitwerking volgt nog. Met een provisieverbod wil de Europese commissie (EC) het vertrouwen in de Europese financiële markten vergroten.
Stemming in het Parlement
Een paar dagen voor de stemming heeft Van Cooten een inschatting gemaakt hoeveel stemmen er nodig zijn voor een akkoord, en of er voldoende Europarlementariërs aanwezig zouden zijn. “Op de dag zelf heb ik veel contact gehad met (beleidsmedewerkers van) Europarlementariërs om ze te bewegen aanwezig te zijn tijdens deze belangrijke stemming. Dat is gelukt.”
Vervolg
Met het oog op de Europese verkiezingen van 6 tot en met 9 juni 2024, moest het EP nog flinke stappen zetten om hun positie voor de verkiezingen in te nemen. In de plenaire vergadering van het EP in de week van 22 april worden de compromissen formeel aangenomen. Daarna heeft het EP het mandaat om de onderhandelingen te starten met de Raad. Wanneer ook de Raad een positie inneemt, start de trialoog tussen de Europese Raad en het EP.
Meer weten over wat de trialoog precies inhoudt? Lees de blog van Roy.