Eenink, die bij SWOV hoofd Gedrag en ITS is, refereerde met die zes seconden aan onderzoek waarbij automobilisten een spelletje op een tablet doen en vervolgens hun blik weer op de weg moeten richten. Uiteraard is dat onderzoek niet op de openbare weg gedaan, maar in een rij-simulator, die een zelfrijdende auto simuleerde. Als de automobilisten meteen na het spelletje worden geconfronteerd met latent of acuut gevaar blijken ze vier tot zes seconden nodig te hebben om adequaat te kunnen reageren.
Volgens Eenink is die zes seconden een soort grens. “Als mensen langer de tijd krijgen, maakt dat de resultaten namelijk niet beter.” Het onderzoek vormt in ieder geval voor hem het bewijs dat rijden in hartje Amsterdam met een Tesla er voorlopig nog niet in zit.
Klein experiment
In de deelsessie liet Eenink de aanwezige deelnemers zelf ook een klein experiment ondergaan. Iedereen moest de ogen sluiten en zich verbeelden dat hij/zij in de auto zat. Al na enkele seconden vroeg hij wie zijn ogen nog dicht had, om te vervolgen met een veelzeggende rekensom. “Iedere seconde neem je zo ongeveer een beslissing in de auto en slechts één op de miljard beslissingen leidt tot een ernstig ongeval. Wij rijden dus eigenlijk best goed en ik zie niet zo snel dat de zelfrijdende auto dat beter kan.”
Ook in de andere parallelsessies bleek dat er eerder op de rem wordt getrapt dan dat het gaspedaal meteen keihard wordt ingedrukt. Zo benadrukte David Abbink van de TU Delft in zijn sessie over technologische ontwikkelingen dat het “allemaal niet zo hard gaat als wij soms denken”. Hij riep de aanwezigen op om eerst genuanceerd na te denken over wat autonomie precies inhoudt.
Aansprakelijkheid
Rinie van Est van het Rathenau Instituut benadrukte op zijn beurt dat het nadenken vooral over de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid moet gaan. “Stel dat AI (Artificial Intelligence) dé oplossing is om tot zelfrijdende auto’s te komen. En stel dan dat een auto ervoor kiest om een kind aan te rijden in plaats van linksaf te gaan. Kunnen wij dat als mens accepteren? Kunnen wij daarmee leven? Dat is voor mij nog maar de vraag.”
Naast Van Est, Abbink en Eenink kwamen er ook nog andere deskundigen aan het woord bij deze Innovatiesessie die het Verbond samen met haar innovatiepartners periodiek organiseert. Nieuwsgierig? Lees dan de speciale longread over Technologie en Innovatie van autonome voertuigen, die het Verbond later deze maand op zijn website publiceert.