Tijdens een themabijeenkomst afgelopen juni werd stilgestaan bij de ‘Access to Medicine Index’, dat meerdere financiële instellingen gebruiken om na te gaan of en hoe geneesmiddelenfabrikanten de toegang tot medicijnen mogelijk maken voor mensen in lage- en middeninkomenslanden. Toegang tot medicijnen is een fundamenteel onderdeel van het mensenrecht ‘Toegang tot gezondheid’ en sluit direct aan op het derde duurzame ontwikkelingsdoel van de VN (SDG’s): het verzekeren van een goede gezondheid en welzijn voor iedereen op elke leeftijd. Via het IMVO-convenant trachten verzekeraars een positieve bijdrage leveren aan dit doel via hun investeringsrelaties met farmaceuten. Samenwerking is de sleutel tot de oplossing omdat voor het behalen van SDG 3 niet alleen het bieden van toegang belangrijk is, maar ook afhankelijk is van beschikbare en betaalbare vaccins, medicijnen en diagnostica in ontwikkelingslanden. Daarom dienen farmaceutische bedrijven, net als de verzekeraars, te ondernemen in lijn met de OESO-richtlijnen en de UNGPs.
Transparantie
Damiano de Felice, strategisch directeur bij de Access to Medicine Foundation, vertelde hoe de Access to Medicine Index kan helpen bij het beoordelen van farmaceuten. De index is een lijst dat oordeelt over het door geneesmiddelenfabrikanten gehanteerde beleid om de toegang tot medicijnen te bevorderen voor mensen in lage- en middeninkomenslanden. De lijst biedt een overzicht met scores dat rekening houdt met de toegang tot medicatie, prijsopbouw en onderzoek & ontwikkeling (R&D). Dit overzicht is volgens Jeroen Vetter, hoofd van het Investment Office van Aegon Nederland, een belangrijke reden waarom Aegon de Index steunt en gebruikt. “De Index helpt besluitvormingsprocessen te verkorten en geeft meer ruimte aan verzekeraars om ook te focussen op andere terreinen dan het thema ‘toegang tot medicijnen,’” aldus Vetter.
Hoewel de meeste verzekeraars transparant zijn over hun inspanningen voor dit doel, is er zeker nog ruimte voor verbetering zoals het delen van bijvoorbeeld cijfers over engagement processen. Esther de Haan, senior onderzoeker en strategisch adviseur bij SOMO, illustreerde dit via het onderzoek ‘Taming Big Pharma’, onderdeel van de Eerlijke Geldwijzer. Het onderzoek focust op de invloed die verzekeraars uitoefenen op farmaceutische bedrijven voor goede toegang tot medicijnen en het eerlijk betalen van belasting.
Samenwerking
“Het betalen van belasting”, zo lichtte Esmé Berkhout, belastingexpert bij Oxfam Novib toe, heeft niet alleen een juridisch aspect, maar gaat vooral om het nemen van maatschappelijke verantwoordelijkheid. Verzekeraars kunnen dit op meerdere manieren oppakken, door bijvoorbeeld een verantwoorde belastingaangifte op te nemen in het monitoringsproces voor risicovolle sectoren. Of door een actief engagementtraject te voeren over het belastingbeleid van bedrijven. “Succesvolle engagementtrajecten bereik je door deze samen aan te pakken,” meent Frank Wagemans, senior engagement specialist bij Achmea. In dit kader pleitte Ella Weggen, Senior Global Health Advocate bij Wemos, voor meer samenwerking tussen verschillende (EU) landen.
Karrar Karrar, adviseur bij Save the Children gaf de aanwezigen nog een andere invalshoek mee. Hij ging in op de vier A’s van het World Health Organisation (WHO): Availability, Accessability, Affordability en Acceptability. Karrar liet zien dat in de medicijnenmarkt de vraag naar nieuwe medicijnen en het aanbod niet op elkaar aansluiten. Ook daar dienen de partijen in het IMVO-convenant aandacht aan te besteden.
De presentaties
- Esmé Berkhout, Policy lead tax justice/inequality campaign (Oxfam Novib)
- Damiano de Felice, Director of Strategy (Acces to Medicine Foundation)
- Esther de Haan, Senior Researcher (SOMO)
- Karrar Karrar, Access to Medicines Advisor (Save the Children)
- Jeroen Vetter, Head of Investment Office RI Committee (Aegon Nederland)
- Frank Wagemans, Senior engagement specialist (Achmea)
- Ella Weggen, Senior Global Health Advocate (Wemos)
Vervolg
De uitkomsten van de bijeenkomst nemen convenantspartijen mee in het vervolgtraject voor engagement met farmaceuten. De SER nodigt verzekeraars uit om hierover contact op te nemen met het SER-secretariaat via verzekeringsconvenant@ser.nl