Het is geen grap. Op 1 april organiseerde het Verbond een debat over Big Data en Verzekeringen. In het hart van de politiek, in perscentrum Nieuwspoort verzamelden leden en stakeholders van het Verbond van Verzekeraars zich en kwamen in een soort Lagerhuis terecht. In een kort interview benadrukte algemeen directeur Richard Weurding het belang van het debat. “Ook verzekeraars kunnen zich niet onttrekken aan datatoepassingen als kunstmatige intelligentie. Data is dé ontwikkeling van de toekomst. Er liggen kansen om meer maatwerk in de dienstverlening aan te brengen, de risico’s beter te beheersen en meer aan preventie te doen. Maar er zijn ook risico’s. Denk aan ethiek, solidariteit, privacy en discriminatie.”
Differentiëren, maar tot hoever?
Volgens Weurding maakt de technologie het voor verzekeraars en hun klanten mogelijk om verder te differentiëren, maar hoe ver moeten ze daarin gaan? “Als twee mensen hun huis willen verzekeren en de één heeft een huis van beton en de ander een rieten dak, dan is het niet eerlijk ze dezelfde premie te laten betalen. Risicodifferentiatie is dus nodig, maar de vraag rijst tot hoe ver.”
Hoogleraar Mireille Hildebrandt, die zichzelf “geen verzekeringsdeskundige, maar wel een kritische denker” noemde, stelde de zaal tijdens haar presentatie een aantal vragen. “Wat is uw doel?’, vroeg ze aan de aanwezige verzekeraars. “Betekent Big Data het einde van de verzekeraar? Wie zitten er eigenlijk op die data? Wat gebeurt er als de Big Tech zelf in verzekeringen gaan? Denken jullie daarover na?”
Hildebrandt waarschuwde in haar inleiding dat het onderscheid tussen directe en indirecte discriminatie wel eens zou kunnen verdwijnen. Haar tip was om (meer) te focussen op de persoonlijke expertise van mensen. “Jullie gaan het verliezen van die Big Tech, dus zorg ervoor dat je je domeinexpertise op orde hebt. Investeer in personen. Laat je niet gek maken door Big Data. En haal eens een Master student Computerwetenschappen binnen.”
(In een uitgebreid interview dat op de dag van het debat is gepubliceerd, geeft Hildebrandt overigens veel meer tips en antwoorden!)
Politiek slot
Aan het einde van het debat gaven de Tweede Kamerleden Henk Nijboer (PvdA) en Roald van der Linde (VVD) in het kort nog hun visie op het gebruik van Big Data door verzekeraars. Nijboer gooide de knuppel min of meer in het hoenderhok door het “een overschatting” te noemen dat de klant over zijn eigen data gaat. Hij vroeg zich af of ‘we’ daarmee niet teveel verantwoordelijkheid bij de klant neerleggen. “Kan een klant dat wel voldoende overzien? Die klant realiseert zich niet waar hij ja tegen zegt.”
Van der Linde was op zijn beurt getriggerd door de Big Tech. “We krijgen de komende jaren te maken met nieuwe buitenlandse toetreders, die de ‘regels’ meestal net wat anders uitleggen dan wij doen. We hebben dat bij de banken eerder ook gezien, maar we kunnen nu in eigen land de discussie nog voeren. Hoe moet een levelplayingfield er wat jullie betreft uitzien?”
Het antwoord op die vraag kwam niet direct, maar was wel een mooi schot voor de boeg voor Sjoerd Laarberg (Allianz), die onder meer betrokken is bij het Data Competence Center (DCC) van het Verbond. “Wij hebben naast het DCC onder meer een klankbordgroep. Wilt u meedenken en/of praten? Graag. We moeten een brede discussie voeren en dan is het van groot belang dat we ook buiten de sector kijken. Meld u zich bij het Verbond?”
Kan het, mag het en wil ik het?De dagelijkse praktijk in de sector kwam aan bod in twee korte pitches. Folkert van der Ploeg (Aegon) en Tjerrie Smit (Nationale-Nederlanden) gaven beide een mooi praktijkvoorbeeld. “Er kan steeds meer. Dat is mooi, maar er blijft altijd een grijs gebied over. Ethiek is iets persoonlijks. Iedereen kijkt anders naar datagebruik en privacy”, aldus Van der Ploeg. Hij vertelde hoe Aegon vanuit machinelearning met de fraudeaanpak aan de gang is gegaan. ”Wij zoeken via image recognition naar afwijkend gedrag van klanten. Of, nog specifieker, we zijn op zoek naar afwijkende patronen. Is een foto van internet gehaald? Is een foto wel op een logische plaats genomen? Is die gemanipuleerd? Machinelearning haalt de opvallende dingen eruit, maar natuurlijk speelt de ethiek daar ook een rol bij. Als wij weten dat de sociale klasse een rol speelt bij fraude, nemen we dat dan mee in ons onderzoek? Technisch kan het, van de wet mag het, maar willen we dat ook?” Zijn antwoord was duidelijk: “nee, dat willen we niet!” Smit vroeg zich in zijn pitch hetzelfde af? “Als iets kan en mag, wil dat nog niet zeggen dat je het ook moet doen. Nationale-Nederlanden zet advanced analytics in om betalingsachterstanden te voorkomen bij hypotheken. “Een van onze klanten gaf aan dat hij zijn baan kwijt was en het financieel zwaar had. Hij betaalde de hypotheek van zijn spaargeld, maar ging dat niet lang meer volhouden. In overleg met hem hebben we een jobcoach ingezet die hem hielp met zijn cv en de sollicitatiegesprekken. Hij stuurde ons later een bloemetje omdat hij niet verwacht dat zijn hypotheekverstrekker hem zou helpen. Voor ons was dat een mooi bewijs dat we met data onze klanten op een positieve manier kunnen helpen.” |