Voor dit vierde en laatste deel is de Handelsweg Zeist onze bestemming. In de Da Vinci-zaal spreken we met Gregor Smeets. Hij werkt als Directeur Balansmanagement bij Achmea en vertelt trots over de recente update van het Klimaat Transitieplan van de verzekeraar. “We liggen mooi op koers om onze klimaatdoelen te halen, maar zien ook dat er nog meer nodig is. Daarom willen wij dat in 2025 tien procent van onze portefeuille wordt geïnvesteerd in impactbeleggingen. Een mooi streven, maar als je het mij persoonlijk vraagt, mag dat nog wel een onsje meer zijn.”
Het dilemma: impactbeleggingen in opkomende markten
Het dilemma dat we Gregor voorleggen, gaat over impactbeleggingen. Moeten verzekeraars zich actief inzetten voor die impactbeleggingen in opkomende markten? Of moeten ze zich vooral richten op meer traditionele beleggingen in gevestigde markten? Bij de eerste gaat het over projecten die sociale en milieudoelstellingen bevorderen, zoals duurzame energie, toegang tot schoon water of armoedebestrijding. Dilemma is dat de risico’s hoger zijn en de markten volatieler. Bij de traditionele beleggingen zijn de rendementen over het algemeen stabieler, maar is de impact op sociale en milieudoelen minder prominent.
Developed en emerging markets
We beginnen het interview simpelweg bij het begin. Op de vraag wat impactbeleggingen in opkomende markten eigenlijk inhouden, doet Smeets eerst een stapje terug en legt het verschil uit tussen developed en emerging markets. “In de beleggingswereld maken wij onderscheid tussen die twee marken. Als je het heel simpel vertaalt, betekent een developed market een ontwikkelde markt. In de praktijk moet je dan denken aan volwassen economieën als de EU en de Verenigde Staten. Emerging markets worden ook wel opkomende, ontwikkelende of groeimarkten genoemd. Het betreft beleggingen in overheden en bedrijven van landen als Brazilië, China en India. Deze beleggingen zijn risicovoller dan de beleggingen in de developed markets.”
Impact
Een verzekeraar moet zich echter inzetten voor positieve impact in elke beleggingscategorie, benadrukt Smeets. "Dus ook in opkomende markten. Sterker nog, juist in die groeimarkten is er veel potentie om meer impact te realiseren.”
Waar in ontwikkelde markten al veel duurzame energieprojecten gerealiseerd of worden uitgerold, wordt in groeimarkten vaak nog gebruik gemaakt van fossiele brandstoffen zoals kolen en olie. Dat biedt volgens Smeets kansen. “Maar uiteraard moeten wij ook goed op de beleggingsrisico’s letten: groeimarkten kennen over het algemeen meer risico’s, waardoor de ruimte om in opkomende markten te beleggen begrensd is.”
Bescheiden portefeuille
Smeets legt uit dat de emerging-portefeuille bij Achmea vrij bescheiden is, met twee procent van het totale vermogen. “Een van de aantrekkelijke mogelijkheden voor ons om in opkomende markten impact te maken, is bijvoorbeeld via green, social of sustainability bonds die worden uitgeven door opkomende landen. Daarnaast kun je ook denken aan micro finance, bijvoorbeeld om vrouwen in groeimarkten te stimuleren een eigen onderneming te beginnen en zodoende uit de armoede te komen.”
Investeren in emergence doet Achmea met andere woorden niet zozeer voor het rendement, maar wel voor de impact. Smeets: “Maatschappelijk verantwoord beleggen neemt in belang toe. Vijf jaar geleden was deze vorm meer gericht op uitsluiten (wat doen we vooral niet?), terwijl we nu vooral impact willen maken. We gaan van do no harm naar do good. Wij willen een rol spelen bij maatschappelijke dilemma's. Dat kan door armoedebestrijding, maar ook door te investeren in de klimaattransitie of in windmolenparken.”
"We kunnen elke euro maar één keer uitgeven"
Dilemma of keuze?
Smeets heeft het in dat kader niet zozeer over dilemma’s, maar vooral over keuzes. “We kunnen elke euro maar één keer uitgeven en moeten een goed rendement halen voor onze polishouders. Dat doen we het liefst op een verantwoorde wijze en dat kan ook. Misschien zou ik een dilemma hebben als dat niet zou kunnen, maar ik zit wat dat betreft in een luxepositie. Aan de andere kant kunnen we niet alles doen en moeten we dus wel kiezen.”
Achmea heeft gekozen voor vijf thema's bij maatschappelijk verantwoord beleggen:
1. mensenrechten
2. arbeidsnormen
3. natuur & milieu
4. gezondheid
5. klimaat
Op de vraag of hij een persoonlijke voorkeur heeft voor een van die thema's, schudt hij zijn hoofd. “Niet per se. Maar ik vind wel dat de E van Environment de laatste jaren in de beleggingswereld heel veel nadruk heeft gekregen. Ik ben daar uiteraard niet tegen, maar mijn pleidooi is wel om de S van de andere sociaal-maatschappelijke onderwerpen niet te vergeten. Die S is minstens zo belangrijk. Je kunt bij die sociale thema’s onder meer denken aan gezondheidszorg en arbeidsomstandigheden.”
Een believer
Dilemma's heeft Smeets dus niet in zijn dagelijkse werk, maar hij vertelt wel dat er in iedere organisatie believers en non-believers zitten. “Er zijn in de beleggingswereld nog genoeg managers die zeggen dat maatschappelijk verantwoord beleggen ten koste van het rendement gaat. Uitsluiten kost geld. Ik geloof daar niet in en ben juist een groot voorstander van maatschappelijk verantwoord beleggen. Ik ben dus een believer en vind dat wij als verzekeraar een belangrijke maatschappelijke positie hebben. We kunnen met onze beleggingen het verschil maken. Bovendien denk ik dat we met verantwoorde beleggingen prima rendementen kunnen behalen.”
Hij is met name trots is op de investeringen die Achmea doet in het vastgoed, waar de impact direct zichtbaar is bij onder meer de zorgwoningen. “Het ene onderwerp leent zich beter voor impactbeleggen dan het andere. Wij beleggen onder meer zo'n 800 miljoen in de zogenoemde WSW-leningen aan woningcorporaties. Dat komt de sociale woningbouw ten goede en dat vind ik een mooi maatschappelijk streven. Daarnaast beleggen we bijvoorbeeld ook in Landlife om ontbossing en gronderosie tegen te gaan. Zowel in Nederland als in het buitenland. Twee totaal verschillende dingen, maar allebei van groot maatschappelijk nut.”
"We spreken in onze commissie geregeld over dilemma's en vragen ons af hoe anderen het doen"
‘t Blijft een zoektocht
De slotvraag in dit laatste deel van onze serie over beleggingsdilemma's kan natuurlijk niet uitblijven. Wordt er in de Commissie (duurzaam) financieren en beleggen vaak gesproken over dilemma's? “Zeker", antwoordt Smeets gedecideerd, “maar dan gaat het wel meestal over algemene thema's. Denk maar aan het Akkoord van Parijs waarbij we ons als commissie afvragen hoe anderen dat doen met de E van ESG? Het akkoord was niet voor niks het startpunt van onze commissie. En natuurlijk geldt dat ook voor nieuwe thema's, waaronder kernenergie en wapens. Hoe kijken verzekeraars daar tegenaan? Hoe kan onze sector dat oppakken? En wat kunnen we samen bereiken? Eerlijk gezegd is en blijft het best lastig om daar handen en voeten aan te geven. Wat dat betreft blijft ons werk een zoektocht en zijn we nog lang niet klaar.”
Nieuwsgierig naar de andere delen van deze serie? Lees dan het verhaal van Hugo Elsing (Allianz) over duurzame woningen, van Femke Bakker (Ansvar) over de energietransitie of van Patrick Klijnsmit (a.s.r.) over innovatieve technologieën en disruptieve industrieën.