1. Waarom hebben we groene waterstof nog niet op grote schaal als duurzame oplossing omarmd?
"Technisch gezien is het lastig om alles in één keer over te zetten naar een ander soort energie. We kunnen veel oplossen met elektriciteit, maar dan moeten we een netwerk hebben dat die elektriciteit overal kan brengen. Dat is nu al een dilemma, laat staan hoe dat uitpakt bij waterstof. De overgang moeten we in kleine stappen doen, ook doordat waterstof nog niet op grote schaal in duurzame vorm geproduceerd is. Het proces staat nog in de kinderschoenen, maar we kijken nu wel naar de mogelijkheden voor waterstof in aardgasleidingen."
2. Welke toepassingen van waterstof zijn er al, en welke komen eraan?
"Dat waterstof in de toekomst een grote rol zal spelen, is zeker. Maar hoe we het precies toepassen, heeft te maken met hoeveel we op een groene manier kunnen produceren en distribueren. Op dit moment hebben we in Nederland een aantal auto’s dat op waterstof rijdt. Daarnaast lopen er initiatieven, zoals in Stad aan ’t Haringvliet, om te onderzoeken of woningen verwarmd kunnen worden door waterstof.
Ik verwacht dat waterstof de grootste impact zal maken in de industrie, omdat die een hoogwaardige energievorming nodig heeft. Denk aan de staal- en aluminiumindustrie.
Ook weten we dat het mogelijk is om het toe te passen in woningen. Uit Duits onderzoek blijkt dat je waterstof met aardgas kunt versnijden, waardoor je het kunt gebruiken met je huisketel. Alleen is dat leidingsysteem nog niet dicht genoeg."
3. Wat zijn de kansen en risico’s van waterstof? En wat zijn de verschillen met aardgas?
"Aardgasleidingen zijn (nog) niet geschikt voor waterstof, omdat het dunner is dan aardgas. Hierdoor neemt de kans op lekkage, en dus explosies, toe. We kunnen het bestaande aardgasnet aanpassen of een nieuw net aanbrengen, maar dan moeten we wel weten wat de risico’s daarvan zijn. Ook waterstoftransport is niet risicoloos. Dit gebeurt in cilinders onder hoge druk. Als je het vervolgens weer naar werkdruk wilt brengen heb je diverse omzettingen , dit brengt ook een explosierisico met zich mee. Ik ben op Europees niveau betrokken bij waterstof om te kijken wat verzekeraars in andere landen weten in dit stadium, maar vooralsnog is de kennis nog beperkt. De meeste projecten die er zijn, bevinden zich nog in de opstartfase en vooral in Noord-Europa. Door deze projecten krijgen we met elkaar meer kennis van zaken die we met elkaar kunnen delen."
4. Welke risico’s zijn er voor particulieren en bedrijven die met waterstof willen gaan werken?
"Als je wilt, kun je met een auto op waterstof rijden, maar die voertuigen hebben onderhoud nodig en moeten tanken. Zoals het er nu naar uitziet, zitten daar de grootste risico’s. Mensen kunnen bijvoorbeeld brandwonden oplopen, of een chauffeur vergeet de slang af te koppelen waardoor er lekkage plaatsvindt. Dat kunnen gevaarlijke situaties opleveren met explosies tot gevolg."
5. Verzekeraars zullen de komende jaren steeds meer aanvragen krijgen van bedrijven die waterstof produceren en /of gebruiken. Waar moeten verzekeraars rekening mee gaan houden?
"Er zijn nog maar weinig waterstofprojecten in Nederland, dus er is nog weinig verzekerd. Ik durf niet te voorspellen hoe snel dat gaat. Je hebt te maken met organisatorische, installatietechnische en bouwkundige maatregelen. Verzekeraars kijken onder andere naar veiligheidsprocedures. Hoe gaat het management om met bepaalde dingen en waar zitten de mogelijke explosie- en lekkagegevaren?
Er zijn nu wel al garagebedrijven (die onderhoud doen aan waterstof voertuigen), auto’s en tankstations verzekerd. Het is goed om in een vroeg stadium , zoals bij een project als de Stad aan ’t Haringvliet, betrokken te zijn, te horen wat wel en niet goed gaat, wat mogelijk is en zo je kennis te vergroten.
Uiteindelijk verwachten we toch met elkaar dat waterstof een brandstof is die veel toegepast gaat worden. We móeten verduurzamen. We moeten onze CO2-footprint reduceren en daar helpen dit soort projecten alleen maar bij. Daarnaast is waterstof een energiedrager die kan bijdragen aan verduurzaming van de hele wereld. Het is een heel oude vorm van energie, maar we hebben er nooit of beperkt wat mee gedaan. Nu zien we meer mogelijkheden voor toepassing van waterstof als energiedrager.
We gaan naar een groenere toekomst en daarvoor moeten we nog heel veel leren en ontwikkelen. Dat gaat met vallen en opstaan, maar we moeten nu gewoon beginnen."